تجزیه و تحلیل کسب و کار (BA) را میتوان به عنوان یک رشته تحقیقات به شمار آورد که به شما در یافتن نیازهای کسب و کار و شناسایی راه حلی برای مشکلات کمک میکند. این راه حلها ممکن است شامل توسعه یک نرم افزار یا یک مولفه سیستم، بهبود فرآیند، تغییرات سازمانی یا برنامه ریزی استراتژیک باشد. هدف از تجزیه و تحلیل کسب و کار شناسایی راه حلهایی است که نیاز به پیشرفت را برآورده میکنند. تجزیه و تحلیل کسب و کار در واقع کلید راهنمای ذینفعان یک پروژه است که بر آن اساس مدلسازی کسب و کار را به روشی منظم انجام دهند.
چرا باید به سراغ تجزیه و تحلیل کسب و کار برویم؟
چرا باید به سراغ تجزیه ودر ادامه دلایل مهم استفاده از روشهای تجزیه و تحلیل کسب و کار ذکر شده است:
- به شما کمک میکند که ساختار و پویایی شرکت را درک کنید.
- این امکان را ایجاد میکند که مشکلات موجود در سازمان مورد نظر را درک نمایید.
- کمک میکند تا پتانسیلهای بهبود را شناسایی کرده و راه حلهایی برای فعال کردن یک سازمان در مسیر دستیابی به اهدافش پیشنهاد دهید.
- به شما کمک میکند تا نیاز به تغییر را شناسایی و بیان نمایید.
- در به حداکثر رساندن ارزش ارائه شده توسط یک سازمان به سهامداران آن کمک مینماید.
گواهینامههای تحلیلگران BA
· گواهینامه ECBA ارائه شده توسط IIBA(Entry Certificate in Business Analysis ): ECBA اولین سطح گواهینامه صادر شده توسط انستیتوی بین المللی تجزیه و تحلیل کسب و کار (IIBA) است. این گواهینامه برای تحلیلگران کم تجربه و سطح ابتدایی طراحی شده است. برای واجد شرایط بودن در آزمون، باید طی چهار سال گذشته حداقل 21 ساعت تاییدیه آموزش حرفهای تجزیه و تحلیل کسب و کار را دارا باشید. مجبور نیستید گواهینامه ECBA خود را تمدید کنید، اما فرض بر این است که به سطح دوم یا سوم گواهینامه خواهید رفت.
هزینه درخواست: 60 دلار
هزینه آزمون: 110 دلار برای اعضا، 235 دلار برای افراد غیر عضو
هزینه آزمون مجدد: 89 دلار برای اعضا، 195 دلار برای افراد غیر عضو
هزینه تمدید: قابل استفاده نیست.
- گواهینامه CCBAارائه شده توسط IIBA(Certification of Competency in Business Analysis): سطح 2 گواهینامهIIBA، صدور گواهینامه CCBA است که نیاز به حداقل 3750 ساعت کار تجزیه و تحلیل کسب و کار در 7 سال گذشته و مطابق با راهنمای دانش تجزیه و تحلیل کسب و کار IIBA (BABOK)، 900 ساعت کار در دو حوزه از شش حوزه دانش BABOK یا 500 ساعت کار در چهار حوزه از شش حوزه دانش BABOK دارد. این گواهینامه همچنین به حداقل 21 ساعت آموزش توسعه حرفهای مداوم(CPD) در چهار سال گذشته و دو مرجع حرفهای نیاز دارد. آزمون CCBA شامل 130 سوال چند گزینهای مبتنی بر سناریو است که نیاز به تجزیه و تحلیل دارند.
هزینه درخواست: 125 دلار
هزینه آزمون: 325 دلار برای اعضا، 450 دلار برای افراد غیر عضو
هزینه آزمون مجدد: 250 دلار برای اعضا، 375 دلار برای افراد غیر عضو
هزینه تمدید: 85 دلار برای اعضا، 120 دلار برای افراد غیر عضو
- گواهینامه CBAP ارائه شده توسط IIBA Certified Business Analysis Professional)): CBAP سطح سوم گواهینامه صادر شونده توسط IIBA است و برای “افرادی با تجربه گسترده در زمینه تجزیه و تحلیل کسب وکار” طراحی شده است. برای احراز صلاحیت این گواهینامه، حداقل نیاز به 7،500 ساعت تجربه تجزیه و تحلیل کسب و کار در 10 سال گذشته، 900 ساعت تجربه کاری در چهار حوزه از شش حوزه دانشBABOK ، حداقل 35 ساعت توسعه حرفهای در چهار سال گذشته و مراجع حرفهای است.
امتحان CBAP به مدت 3.5 ساعت بوده و شامل 120 سوال چند گزینهای براساس کیس استادیها است. پس از گذراندن آزمون، باید گذراندن حداقل 60 ساعت واحدهای توسعه حرفهای مداوم در هر سه سال گزارش دهید.
هزینه درخواست: 125 دلار
هزینه آزمون: 325 دلار برای اعضا، 450 دلار برای افراد غیر عضو
هزینه آزمون مجدد: 250 دلار برای اعضا، 375 دلار برای افراد غیر عضو
هزینه تمدید: 85 دلار برای اعضا، 120 دلار برای افراد غیر عضو
- گواهینامه AAC ارائه شده توسط IIBA (Agile Analysis Certification): آزمون AAC برای تأیید گواهینامههای BA که در محیطهای چابک کار میکنند و نیاز به سازگاری سریع و تغییر سریع دارند، طراحی شده است. AAC یک گواهینامه مستقل است و از سایر گواهینامههایIIBA که در ادامهی هم میآیند جدا است.
این آزمون از طریق برنامه نویسی آنلاین از راه دور ارائه میشود و شامل 85 سوال چند گزینهای، مبتنی بر سناریو است و باید در 2 ساعت به پایان برسد. چهار موضوع اصلی این آزمون شامل طرز فکر چابک (30٪)، افق استراتژی (10٪)، افق ابتکار (25٪) و افق تحویل (35٪) است. این گواهینامه تا سه سال اعتبار دارد و پس از آن باید تمدید شود. هیچ پیش شرط لازم برای شرکت در آزمون وجود ندارد، اما IIBA حداقل دو تا پنج سال تجربه مرتبط با چابکی را توصیه میکند.
هزینه درخواست: 125 دلار
هزینه آزمون: 325 دلار برای اعضا، 450 دلار برای افراد غیر عضو
هزینه آزمون مجدد: 250 دلار برای اعضا، 375 دلار برای افراد غیر عضو
هزینه تمدید: 85 دلار برای اعضا، 120 دلار برای افراد غیر عضو
- گواهینامه CCA ارائه شده توسط IIBA و IEEE Certificate in cybersecurity Analysis)): گواهینامه مشترک انجمن کامپیوتر IIBA و IEEE اعتبار یک گواهینامه مشترک را فراهم میکند و فرصتی برای یادگیری مفاهیم اصلی امنیت سایبری و ابزارهایی است که متخصصان تحلیلگر برای نشان دادن شایستگی اصلی نیاز دارند.
این آزمون شامل 75 سوال مبتنی بر دانش چند گزینهای است و باید در عرض 90 دقیقه تکمیل شود. این آزمون زنده و آنلاین است و نیاز به کامپیوتر، وب کم، میکروفون و دسترسی به اینترنت دارد.
- گواهینامه PBAارائه شده توسط PMI (Professional in Business Analysis): گواهینامه PMI-PBA برای تحلیلگرانی که با پروژهها یا برنامهها کار میکنند یا مدیران پروژهای که تجزیه و تحلیل انجام میدهند، طراحی شده است. این برنامه از طریق انستیتوی مدیریت پروژه(PMI) ارائه میشود و بر آموزش تجزیه و تحلیل کسب و کار از طریق پروژههای عملی و آزمایش ابزار و اصول تحلیلهای تجاری متمرکز است.
اگر قبلاً درجه کارشناسی داشتهاید، برای کسب این گواهینامه به حداقل سه سال تجربه یا 4500 ساعت تجزیه و تحلیل کسب و کار در هشت سال گذشته نیاز دارید. بدون مدرک کارشناسی، به پنج سال یا 7،500 ساعت تجربه نیاز خواهید داشت.
پس از تکمیل گواهینامه برای حفظ وضعیت تمدید خود ملزم به دریافت 60 واحد توسعه حرفهای هستید. اگر تاریخ تمدید شما از بین برود، اعتبارتان به مدت یک سال به حالت تعلیق در میآید تا شرایط را برآورده کنید. پس از آن فسخ میشود و باید دوباره درخواست دهید.
هزینه درخواست: 405 دلار برای اعضایPMI ، 555 دلار برای افراد غیر عضو
هزینه امتحان: ندارد
هزینه آزمون مجدد: 275 دلار برای اعضایPMI ، 375 دلار برای افراد غیر عضو
هزینه تمدید: 60 دلار برای اعضایPMI ، 150 دلار برای افراد غیر عضو
چند تکنیکهای تجزیه و تحلیل کسب و کار
برای تجزیه و تحلیل نیازهای کسب و کار، استفاده از تکنیک مناسب نقشی حیاتی بازی میکند. تکنیکهای تجزیه و تحلیل بسیاری وجود دارد که توسط تحلیلگران کسب و کار مورد استفاده قرار میگیرند. در زیر هشت روش محبوب را شرح دادهایم.
1- تجزیه و تحلیل SWOT
S.W.O.T. مخفف Strength، Weakness، Opportunities، و Threats (نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدها) است. این روش مهمترین تکنیک مورد استفاده در تجزیه و تحلیل کسب و کار است. این کار توسط گروهی از افراد با طرز فکر و دیدگاههای مختلف در شرکت انجام میشود تا بتوان به یک محیط متغیر دسترسی پیدا نموده و بر این اساس واکنش نشان داد.
این تکنیک نوعی چارچوب کسب و کار است که در آن نقاط قوت و ضعف از جمله عوامل داخلی به شمار میآیند؛ در حالی که فرصتها و تهدیدها از عوامل خارجی محسوب میشوند.
Strength: در ارتباط با نقاط قوت شرکت، میتوان به آن دسته اقداماتی اشاره کرد که برای مشکلات مختلف به خوبی کار میکنند و مزایای اصلی را به شرکت میبخشند. برخی از نمونههای نقاط قوت عبارتند از: نام شرکت، محل شرکت، کارمندان معتمد، شهرت زیاد، پشتیبانی مشتری، نام برند، محصول و غیره.
Weakness : نقاط ضعف شرکت، فعالیتهای مختلف یا معایبی است که مشکلاتی را برای رشد شرکت یا سیاستهای آن ایجاد میکند. نمونههایی از نقاط ضعف عبارتند از: شهرت بد، محصول ناقص، کارمندان تنبل، برتری خواهی دپارتمانها، بار منفی مداوم، سیاستهای اداری و غیره.
شکل زیر تجزیه و تحلیل SWOT یک شرکت فناوری اطلاعات را نشان میدهد.
Opportunities : فرصتها حقایق و آمار و ارقام خارجی هستند که امکان ایجاد مزیت یا برتری نسبت به رقبا را دارند. هر نوع مزیت ناشی از واقعیتهای خارجی یک فرصت محسوب میشود.
یکی از نمونههای کلاسیک فرصتهای سازمانی، استارت آپهای هندی بودند که به دنبال خارج شدن پول از گردش، بسیاری از استارت آپهای پرداخت دیجیتال (نمونهای از تحول دیجیتال) میلیونها دلار بودجه دریافت نمودند.
Threats : تهدیدها نیز واقعیتها یا اطلاعات خارجی هستند که میتوانند ضرری برای شرکت ایجاد کنند. برخی از نمونههای تهدید عبارتند از: تغییر در روند بازار، مقررات جدید، فناوری جدید مانند AI و اجرای اینترنت اشیا روی صفحه لمسی تلفنهای همراه که شاید تهدیدی برای تلفنهای صفحه کلیدی باشد.
2- آنالیز MOST
M.O.S.T. مخفف Mission، Objective، Strategy، و Tactics است. تجزیه و تحلیل MOST نیز یک تکنیک قدرتمند برای انجام تجزیه و تحلیل کسب و کار است. تجزیه و تحلیل MOST همیشه از بالا انجام میشود. تحلیلگر کسب و کار باید اطمینان حاصل کند که تمرکز خود را بر روی اهدافی حفظ میکند که از اهمیت بیشتری برای سازمان برخوردار هستند.
این تکنیک درک بهتری از تواناییها و چشم انداز سازمان (هدف) ارائه میدهد و پاسخهایی را برای ردیابی ارائه میدهد؛ از جمله اینکه سازمان از نظر مأموریت و اهداف به چه چیزی میخواهد برسد، چگونه میتوان این اقدامات را در استراتژیها و تاکتیکها اجرا نمود.
ماموریت (Mission) باید معادل با فرآیند پایدار یک سازمان باشد. هر دپارتمان از سازمان به طور مساوی در دستورالعمل مأموریت مشارکت دارد. ماموریت یک دلیل کلی برای کسب و کار و نتایج حاصل از آن مشخص میکند. هرچه کسب و کار درباره رسالت خود روشنتر باشد، احتمال موفقیت آن نیز بیشتر است.
اهداف (Objective) یک قدم بعد از مأموریت است. این اهداف به عنوان اهداف خاص هر بخش برای دستیابی به مأموریت خود تعریف شده اند. هنگام تجزیه و تحلیل کسب و کار، اهداف باید هوشمندانه بوده و برای تصمیم گیری مشخص باشند. آنها همچنین باید قابل اندازه گیری بوده و واقع بینانه باشند.
اهمیت عوامل آنالیز MOST
استراتژیها (Strategy) اقداماتی هستند که باید در جهت تحقق اهداف سازمانی انجام شوند. استراتژیها رویکرد طولانی مدت برای دستیابی به اهداف هستند. انواع مختلفی از اقدامات برای دستیابی به حداقل یک هدف از اهداف مأموریت وجود دارد. استراتژیها در واقع ایمن ترین راه برای پیشرفت در سازمان را در نظر میگیرند.
تاکتیکها (Tactic) برای انجام و پیاده سازی استراتژیها در سازمان طراحی شدهاند. آنها به روشی ساده شکل گرفتهاند تا برای هر شخصی در سازمان که ممکن است پیش زمینهای در مورد تحلیل MOST نیز نداشته باشد، قابل درک باشند. تاکتیکها رویکرد کوتاه مدت برای کامل کردن استراتژیهای هستند.
3- تجزیه و تحلیل PESTLE
در هر سازمانی، عوامل محیطی کلان خارجی زیادی وجود دارد که میتواند بر عملکرد آن تأثیر بگذارد. تجزیه و تحلیل PESTLE یکی دیگر از تکنیکهای تجزیه و تحلیل کسب و کار است که گاهی اوقات به عنوان تجزیه و تحلیل PEST نیز شناخته میشود و در اپلیکیشنهای مختلف کسب و کار مورد استفاده قرار گرفته است.
PESTLE مخفف کلمات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فناوری، حقوقی و زیست محیطی است. این نیروها یا عوامل میتوانند فرصتها یا تهدیداتی را برای هر سازمانی ایجاد نمایند. بنابراین این روش یک ابزار یا تکنیک بسیار قدرتمند برای تجزیه و تحلیل کسب و کار است.
عوامل سیاسی، سیاستها و مقررات دولتی هستند که بر سازمان تأثیر میگذارد. برخی از عواملی که توسط دولت بر کسب و کار تأثیر میگذارند عبارتند از: سیاستهای مالیاتی، تعرفهها، قانون، کنترل کسب و کار، محدودیتهای واردات و غیره.
عوامل اقتصادی تأثیر بسزایی در چگونگی فعالیت سازمانها و سودآوری کسب و کار دارند. برخی عوامل اقتصادی شامل رشد اقتصادی، نرخ ارز، نرخ تورم و نرخ بهره میباشند.
عوامل اجتماعی شامل آگاهی از سلامت، میزان رشد جمعیت، توزیع سن، تمایلات فرهنگی و غیره است. در حین تجزیه و تحلیل کسب و کار، شناسایی این عوامل به بازاریابان کمک میکنند تا نیازهای مشتریان خود را درک نمایند.
نمودار تجزیه و تحلیل Pestle
عوامل فنی شامل میزان پیشرفت فناوری، نوآوری، اتوماسیون، تحقیق و توسعه است که ممکن است رشد کسب و کار را تحت تأثیر قرار دهد.
عوامل حقوقی شامل قوانین تبعیض، قوانین کپی رایت / حق ثبت اختراع، قوانین حریم خصوصی دادهها، بهداشت و بیمه و غیره است. عوامل حقوقی باید مدنظر قرار گیرند تا سازمان در محدوده قانونی خود فعالیت نماید.
عوامل محیطی شامل آب و هوا، تغییرات آب و هوا، آلودگی آب و هوا و غیره است. این عوامل بسیاری از صنایع به ویژه صنایع گردشگری، کشاورزی، بیمه و غیره را تحت تأثیر قرار میدهد.
4- تحلیل سیستم
تجزیه و تحلیل سیستم یک روش سیستماتیک برای حل مسئله است که از طریق جمع آوری و تفسیر واقعیتها، بررسی نقاط ضعف سیستم، شناسایی مشکلات کسب و کار یا تجزیه سیستم به قطعات کوچکتر انجام میگیرد. این تکنیک تجزیه و تحلیل کسب و کار، روشی برای به حداقل رساندن خطای ناشی از موضوعات مختلف میباشد.
به عنوان مثال، یک مشکل میتواند در عرض چند ساعت بدون تجزیه و تحلیل کامل سیستم حل شود، اما گاهی اوقات بسیاری از مسائل بی ربط دیگر را ایجاد مینماید. بنابراین، هرچه سیستم را بهتر درک کنید، احتمال بروز هر نوع مشکلی کمتر خواهد شد.
5- تجزیه و تحلیل مدل کسب و کار
تجزیه و تحلیل مدل کسب و کار به ما کمک میکند تا کسب و کار شرکت را درک کنیم و سیاستها، رویکردهای بازار و تکنیکها را به طور واضح مشخص میکند. به این ترتیب درک بهتری از بسیاری از موارد مانند مدل درآمد، ارزش پیشنهادی برای مشتریان، هزینه مربوط به ارائه ارزش و اثرات تغییر مدل کسب و کار بر شرکت، فراهم میشود.
6- طوفان فکری
طوفان فکری شیوه محبوبی از تکنیکهای تجزیه و تحلیل کسب و کار است و یک روش مفید برای تولید ایدههای متنوع، حل یا یافتن راه حل برای مشکلات پیچیده و تجزیه و تحلیل صحیح محسوب میشود.
این روش به عنوان “یک تکنیک حل مسئله گروهی که شامل دربرگرفتن خود به خودی ایدههای همه اعضای گروه است” تعریف شده است. طوفان فکری، تفکر خلاقانه درباره یک مسئله را مدنظر قرار میدهد تا مجموعه جدیدی از ایدهها، رویکردها و گزینهها را در آن مورد ارائه دهد.
7- نقشه ذهنی
نقشه ذهنی یک تکنیک تجزیه و تحلیل کسب و کار بسیار مفید و موثر است که به ما درک واضح و روشنی از مشکلات، ایدهها و افکار مختلف میدهد. نقش یک تحلیلگر کسب و کار بررسی و ارزیابی مشکلات مطرح شده توسط مشتریان یا ذینفعان است که میتواند با استفاده از نقشههای ذهنی و از طریق به دست آوردن جزئیات هر نوع ایده، فکر و اطلاعات، حل شود.
تکنیک نقشه ذهنی شامل ترسیم شعاعی دیاگرامها و فکر کردن به این شیوه است تا اطمینان حاصل شود که تمام عواملی که برای تجزیه و تحلیل مورد نیاز هستند در نظر گرفته شدهاند. ابزارهای مختلفی برای ساخت آنلاین نقشههای ذهنی عبارتند از: Freemind، Xmind، Mindmap، Lucidchart، Canva .
8- طراحی فرآیند
این روش یک بخش مهم از تجزیه و تحلیل کسب و کار است و در آن تحلیلگر کسب و کار طراحی فرآیندهای سازمان و ویژگیهای مفید و مضر آنها را ارزیابی میکند.
طراحی فرآیند برای حل مشکلات و بهره برداری از فرصتها و سپس نظارت و اندازه گیری اثربخشی کسب و کار و اطمینان از ارائه ارزش مداوم به مصرف کنندگان، امری ضروری محسوب میشود. طرحهای فرآیند را میتوان به عنوان وضعیت آینده هرگونه فعالیت کسب و کار توصیف نمود. وظیفه تحلیلگر کسب و کار این است که پیشرفت گسترده فرآیندهای کسب و کار را درک نموده و آن را حفظ نماید.
برای آشنایی با حوزه های دانشی تحلیل کسب و کار و 50 تکنیک آن اینجا کلیک کنید.
منابع:
https://www.guru99.com/business-analysis-process-techniques.html
بدون دیدگاه